Nieuwe regels uitzendarbeid vanaf juli 2013?

Vorig jaar in januari hebben de sociale partners een akkoord gesloten over de modernisering van de uitzendarbeid. Die modernisering concentreert zich op vier thema's: de aanpassing van de informatieverstrekking aan de vakbonden, de regeling van de dagcontracten, de afschaffing van de 48-urenregel voor de vaststelling van arbeidsovereenkomsten voor uitzendarbeid en de invoering van een nieuw motief. Kent u alle nieuwe regels al?

Uitzendarbeid is elke vorm van wettelijk toegelaten tijdelijke arbeid die een werknemer, de uitzendkracht, uitoefent voor rekening van een werkgever, het uitzendbureau, bij een derde, de cliënt-gebruiker. Hoewel het uitzendbureau de enige werkgever van de uitzendkracht blijft, geeft de gebruiker hem praktische instructies over het werk of de arbeidstijdregeling. Die driehoeksrelatie (uitzendbureau - gebruiker - uitzendkracht) is een specifiek kenmerk van de uitzendarbeid.

De eerste wettelijke omkadering van de uitzendarbeid dateert uit de jaren 1970. In 1987 werd de huidige wet van 24 juli 1987 goedgekeurd over de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers. Die wet werd vervolgens aangevuld met diverse cao's. Sindsdien heeft de uitzendsector een enorme groei gekend. De nieuwe regels dragen bij tot de erkenning van de uitzendarbeid als een volwaardige manier van werken naast de andere arbeidsstructuren. Een overzicht van de wijzigingen.

Uitbreiding informatieverstrekking aan vakbonden

De vakbonden ontvangen slechts algemene informatie over het gebruik van uitzendarbeid in de ondernemingen. De sociale partners hebben zich dan ook akkoord verklaard met een uitbreiding van die informatieverstrekking. Dit moet de vakbonden toelaten om een beter zicht te krijgen op het gebruik van uitzendarbeid in de ondernemingen, waardoor zij eventuele problemen ook sneller kunnen opsporen. Omdat dit onderdeel van het akkoord geen nieuwe wetsbepalingen vergt, zullen de sociale partners dit zelf uitvoeren via nieuwe cao-bepalingen.

Gebruik opeenvolgende dagcontracten

Opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid bij dezelfde gebruiker blijven mogelijk, als de gebruiker de nood aan dergelijke contracten kan bewijzen. Het oneigenlijk gebruik van opeenvolgende dagcontracten wordt dus gesanctioneerd. Kan de gebruiker die nood aan flexibiliteit niet bewijzen, dan is het uitzendbureau aan de uitzendkracht bovenop het loon een bijkomende vergoeding verschuldigd. Die vergoeding stemt overeen met het loon dat zou moeten worden betaald als een overeenkomst voor uitzendarbeid van twee weken zou zijn gesloten.

Afschaffing 48-urenregel

Uitzendkantoren hebben tot twee werkdagen na het begin van de tewerkstelling de tijd om een contract op te stellen. Dit is een afwijking op de regel dat een contract voor een bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk schriftelijk moet worden opgesteld uiterlijk op het tijdstip waarop de werknemer in dienst treedt. Zo kwam men tegemoet aan de eigenheid van de uitzendsector, waar uitzendkrachten vaak telefonisch worden uitgezonden voor een dringende opdracht zonder dat ze nog de tijd hebben om eerst langs te gaan bij het uitzendbureau met het oog op het ondertekenen van de arbeidsovereenkomst.

Hoewel de wet spreekt van twee werkdagen, spreekt men binnen de uitzendsector in dit verband van de “48-urenregel”. Om de uitzendkracht niet langer in onzekerheid te laten (de werknemer die na een telefonische oproep rechtstreeks naar de gebruiker gaat, heeft geen enkel stuk in zijn bezit), komt er een stappenplan dat de 48-urenregeling in een eerste fase voor dagcontracten zal afschaffen tegen eind 2014. In een tweede fase wordt gestreefd naar de volledige afschaffing van de 48-urenregeling.

Nieuw motief van instroom

Werkgevers kunnen uitzendkrachten nu enkel inzetten om 1. iemand tijdelijk te vervangen, 2. voor een tijdelijke vermeerdering van werk of 3. voor uitzonderlijke omstandigheden. Het motief om werknemers uit de uitzendarbeid in een vaste baan aan te werven, wordt toegevoegd aan deze motieven die verband houden met tijdelijke flexibiliteit. Met instroommotief wordt dus bedoeld het motief om uitzendkrachten in te zetten met de bedoeling om ze bij een gunstige evaluatie door de gebruiker te doen aanwerven. Vandaag leidt uitzendarbeid immers veel mensen naar een vaste job, maar een wettelijk kader ontbreekt.

Per vacature zal de gebruiker maximum 3 uitzendkrachten mogen proberen. De duur van elke poging is beperkt tot maximum 6 maanden per uitzendkracht. Daarenboven is per werkpost de duur van de tewerkstelling onder het motief instroom beperkt tot een periode die in totaal niet langer mag zijn dan 9 maanden (d.w.z. als 3 verschillende uitzendkrachten worden ter beschikking gesteld, dan mag de gezamenlijke duur van hun tewerkstelling onder het instroommotief geen 9 maanden overschrijden). De arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid onder het motief instroom moet voor minstens 1 week en voor ten hoogste 6 maanden worden gesloten.

Vanaf ...

Door parlementaire vertragingen zou de hervorming van de uitzendarbeid in plaats van op 1 april 2013 zoals eerder gepland was, pas op 1 juli 2013 in werking treden. Maar deze datum is intussen weer verschoven naar 1 september 2013 ...