Weet de fiscus straks nog meer over u (en uw buitenlandse rekeningen)?

De fiscus wil steeds meer weten over u als belastingplichtige. Dat is niet alleen zo in België. We kunnen gerust spreken van een wereldwijde trend. Voor de Europese Unie is de uitwisseling van fiscale gegevens van hun burgers tussen nationale belastingautoriteiten een belangrijk streefdoel. Dankzij een nieuwe richtlijn zal dat ook worden gerealiseerd. Daardoor zullen vanaf 2017 gegevens over bankrekeningen in de EU makkelijk uitgewisseld kunnen worden.

Meer aandacht voor uitwisseling van gegevens: een wereldwijde trend

Verschillende internationale organisaties (de EU en de OESO) hebben de uitwisseling van gegevens tussen belastingautoriteiten hoog op hun agenda staan. In de VS is de FATCA-wetgeving in werking getreden die buitenlandse banken er toe verplicht (meestal via hun nationale administraties) informatie over Amerikaanse rekeninghouders door te geven aan de IRS (de Amerikaanse fiscus).

Ook in de Europese Unie zal het zover komen. De bijstandsrichtlijn wordt verruimd, waardoor gegevens eenvoudiger kunnen worden uitgewisseld.

In de Europese Unie: de bijstandsrichtlijn

Ook de Europese Unie volgt deze trend al langer. De bijstandsrichtlijn, die regelt hoe fiscale gegevens over belastingplichtigen tussen de verschillende belastingadministraties van de lidstaten moeten worden uitgewisseld, bestaat al sinds 2011. Bedoeling van de wijzigingen is de richtlijn ruimer toe te gaan passen, zodat meer en betere uitwisseling van gegevens mogelijk wordt.

Automatische uitwisseling van gegevens

De Europese Unie heeft gekozen voor een systeem van automatische uitwisseling van gegevens over de bankrekeningen die inwoners hebben bij financiële instellingen in andere lidstaten.

De uitwisseling gebeurt in twee fases. Eerst verstrekt de financiële instelling de gegevens aan haar eigen nationale belastingadministratie. Vervolgens stuurt deze de informatie door aan de belastingautoriteit van het andere land. Financiële instellingen hoeven dus niet te communiceren met de administraties van 27 verschillende lidstaten. Onder 'financiële instelling' worden niet enkel banken begrepen, maar ook beleggingsfondsen, 'private equity'-fondsen, verzekeringsmaatschappijen, enzovoort.

Er moeten zeker en vast al gegevens uitgewisseld worden over interesten, dividenden, rekeningtegoeden, vermogenswinsten en bruto-opbrengsten uit de verkoop van financiële activa. Ook over private vermogensvehikels (zoals trusts) zal informatie worden uitgewisseld. Uiteraard wordt er ook gerapporteerd welke belastingplichtige de rekeninghouder is. Daar is het immers uiteindelijk om te doen: een zicht krijgen op het buitenlandse vermogen van de eigen belastingplichtigen.

De automatische uitwisseling zal voor het eerst plaatsvinden op 1 januari 2017 over belastbare tijdperken vanaf 1 januari 2016.

Richtlijn moet nog 'wet' worden

Aangezien het hier om een richtlijn gaat, moet die nog omgezet worden in het nationale recht. De wetgever heeft tot 31 december van dit jaar om de regels uit de richtlijn in een wet te gieten.