Pensioensparen: sparen of verzekeren?

Het wettelijk pensioen dat de overheid u uitbetaalt, zal in de toekomst wellicht niet voldoende zijn. Het is dan ook noodzakelijk dat u zelf een appeltje voor de dorst voorziet voor na uw pensioen. Door aan pensioensparen te doen, kan dat op een fiscaal interessante manier.

Waarom pensioensparen?

De vergrijzing zorgt er voor dat de overheidsuitgaven meer en meer onder druk komen te staan. Als u zichzelf wil verzekeren van een onbezorgde oude dag, zal u dus zelf moeten sparen. Ook de overheid beseft dit. Daarom heeft ze er voor gezorgd dat u dat op een fiscaal vriendelijke manier kan doen.  U kan via het systeem van het pensioensparen tot 910 euro op fiscaal vriendelijke manier sparen. Via uw belastingaangifte krijgt u daar immers in het volgende jaar tot 30% van terug, wat neerkomt op 273 euro.  

Later zal u dan wel belast worden op de uitkering. Daar gaan we in deze bijdrage niet verder op in.

Twee methodes: sparen of verzekeren 

Je kan op twee manieren aan pensioensparen doen: via een pensioenspaarfonds (bij een bank) of met een pensioenspaarverzekering (bij een verzekeringsmaatschappij). Een pensioenspaarfonds belooft geen minimumrendement. Het fonds investeert immers in aandelen: dat kan een mooie winst opleveren, maar je loopt ook het risico het geld te verliezen, je bent immers afhankelijk van de evolutie op de beurs. Een pensioenspaarverzekering geeft daarentegen wel de nodige garanties.

Voorwaarden

Deze voorwaarden gelden zowel voor pensioenspaarfondsen als pensioenspaarverzekeringen.

De belastingplichtige

U moet zelf inwoner zijn van België of van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte (EU + Liechtenstein, IJsland en Noorwegen).

U moet minstens 18 jaar en maximum 64 jaar zijn.

U mag nog niet eerder genoten hebben van een gunstige taxatie bij de uitkering van spaartegoeden, kapitalen of afkoopwaarden, tenzij ingevolge overlijden.

Het contract

Het contract moet en looptijd hebben van ten minste tien jaar.

U moet deze overeenkomst sluiten met een erkende instelling of onderneming. De stortingen moeten in principe in België gebeuren. De Europese Commissie vindt evenwel dat deze voorwaarde in strijd is met Europese regelgeving.

De betalingen in een belastbaar tijdperk mogen slechts worden verricht voor één enkele collectieve spaarrekening of één enkele individuele spaarrekening of één enkele spaarverzekering.

Pensioenspaarfonds

U kan zich aansluiten bij een collectief pensioenspaarfonds of een individuele pensioenspaarrekening openen bij een financiële instelling of een beursvennootschap.

Als u een individuele spaarrekening opent, moet u aan de bank een schriftelijke verbintenis overleggen  dat de op de rekening geboekte sommen, de terugbetalingen en de opbrengsten van de verkoop van die roerende waarden, zullen belegd worden volgens de wettelijke regels van het wetboek van de inkomstenbelastingen. U kan ook de bank de opdracht geven om deze sommen te beleggen.

Deze wettelijke regels waar u zich aan moet houden, beschrijven hoe de sommen belegd moeten worden (en in welke verhouding). Dit is een vrij gedetailleerde regelgeving, die hier slechts kort wordt aangehaald : 

ten hoogste 20% van de investeringen mogen in een andere munt dan de euro uitgedrukt zijn;

ten hoogste 75% van de activa mogen worden geïnvesteerd in obligaties en andere schuldinstrumenten die op de kapitaalmarkt verhandelbaar zijn en in hypothecaire leningen;

ten hoogste 75% van de activa mogen rechtstreeks worden geïnvesteerd in bepaalde aandelen en andere met aandelen gelijk te stellen waarden binnen de door de wet voorgeschreven grenzen en modaliteiten;

ten hoogste 10% van de tegoeden mogen worden geïnvesteerd in contanten op een rekening in euro of in een munt van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte, bij een kredietinstelling die is erkend en wordt gecontroleerd door een toezichthoudende overheid van een Lidstaat van de Europese Economische Ruimte.

Pensioenspaarverzekering

De spaarverzekering moet aangegaan worden bij een in België gevestigde verzekeraar, die erkend is als verzekeringsmaatschappij in de tak levensverzekeringen.

Welke optie is de beste?

In de eerste plaats kan u er sowieso best zo snel mogelijk mee beginnen : hoe langer hoe spaart, hoe meer voordeel u haalt uit de kapitalisatie van uw spaargeld (dit 'sneeuwbaleffect' vergroot met de jaren).

Welke optie u best kiest, hangt af van het moment waarop u met pensioensparen begint. Als algemene regel geldt dat :

Tot de leeftijd van 45 kiest u best voor een pensioenspaarfonds : u kan zich dan wel een groter risico veroorloven.

Tussen 45 en 50 : kan u nog steeds opteren voor een pensioenspaarfonds, maar richt u zich best wel op een meer neutraal fonds.

Als u stilaan de pensioenleeftijd nadert, kiest u echter best voor de zekerheid van een pensioenspaarverzekering.